هواساز
هواساز (Air Handling Unit ) دستگاهی است که گردش هوا را در تهویه
مطبوع، سرمایش و گرمایش کنترل می کند. هواسازها معمولا جعبه فلزی بزرگی است
شامل، دمنده، کویل های گرم وسرد، محفظه فیلتر، صداگیر و دمپر می باشد.
هواسازها عموما به مجرای کانالی سیستم های تهویه مطبوع، یعنی جایی که هوای
برگشتی ساختمان باید به آنجا رود قرار دارند. گاهی نیز هواساز هوای تازه و
هوای برگشتی را از فضای داخل (بدون کانال) دریافت می کنند.
هواسازهای کوچک دارای فیلتر هوا، کویل و دمنده می باشند و تحت عنوان
ترمینال یونیت معرفی می شوند. این ترمینال یونیت های ساده را کویل دمنده یا
فن کویل می گویند. هواسازهای بزرگتر که در شرایط استفاده %۱۰۰ هوا را از
بیرون می گیرند و هیچ هوای برگشتی به آنها وارد نمی شود make up air unit
(MAU) U نامند. هواسازهای طراحی شده برای بیرون ساختمان در روی پشت بام نصب
می شود و به یونیت های پشت بامی معروفند.
آشنایی با هواساز
هواساز دستگاهی است که با انجام عملیاتی همچون تغییر دما، افزایش یا
کاهش رطوبت، تصفیه و تنظیم سرعت، مشخصات هوا را تغییر داده و آن را مطبوع
می سازد. سیال گرم یا سرد از طریق سیستم مرکزی در اختیار هواساز قرار می
گیرد اما سایر مشخصات هوا با توجه به امکانات و تجهیزات جانبی توسط هواساز
تغییر نموده و تنظیم می شود. هواساز ها از نظر ساختار و شکل ظاهری در دو
گروه عمده افقی و عمودی دسته بندی می شوند همچنین هواساز ها از نظر نحوه
قرار گیری بادزن یا سانتریفوژ و کویل ها در دو گروه عمده جریان دمشی و
جریان مکشی جای می گیرند. در هواساز های جریان دمشی بادزن یا فن سانتریفوژ
قبل از کویل ها قرار می گیرد و در هواساز های جریان مکشی بادزن هواساز بعد
از کویل تعبیه می شود.
هواساز از بخشهای اصلی فیلتر , فن , کویل های گرمایی و سرمایی , رطوبت
زن و تجهیزات کنترلی تشکیل می شود . کویل های گرمایی هواساز معمولا با آب
داغ, بخار و برق عمل می کنند . کویلهای سرمایی هواساز با آب مبرد و یا
مستقیما با یک ماده مبرد کار می کنند . در حالت دوم کویل دستگاه هواساز
اواپراتور یک سیستم تبرید می باشد . با تنظیم های مختلف بخش های گرمایی ,
سرمایی , رطوبت زن و غیره در مجموعه دستگاه هواساز می توان سیستم های مختلف
تهویه مطبوع را برای پروژه های با شرایط متفاوت طراحی نمود . دستگاه
هواساز معمولا با دو کانال ؛ رفت و برگشت هوا به داخل ساختمان و به وسیله
یک کانال به هوای تازه با خارج ارتباط دارد هر چند امروزه استاندارد اشر
هوای برگشت برای بیشتر فضا ها به خصوص دارویی و بهداشتی مناسب نمی داند.
دستگاه هواساز با تنظیم دما و رطوبت و همچنین تامین هوای تازه و فیلتر
کردن آن عمل تهویه مطبوع تابستانی و زمستانی را انجام می دهد . هوای برگشتی
از اتاقها با هوای تازه در محفظه اختلاط دستگاه مخلوط شده و سپس از کویل
های سرمایی یا گرمایی و رطوبت زن (معمولا در زمستان) عبور می کند . سرعت
عبور هوا از کویل حدد ۵۰۰ فوت بر دقیقه است . فرآیند رطوبت زنی به وسیله
پاشش آب از افشانک ها یا شبکه بخار و فرآیند رطوبت گیری توسط کویل سرد
انجام می شود .
کنترل دما به دو صورت می تواند انجام شود : روش اول با استفاده از شیر
سه راه برقی یا موتوری که روی لوله رفت و برگشت کویل نصب شده و به وسیله
ترموستاتی که در کانال برگشت هوا به هواساز نصب می شود ، عمل قطع و وصل و
یا کم و زیاد کردن جریان آب انجام می گیرد . در روش دوم به وسیله ترموستات
نصب شده در اتاق یا راهرو یا مکان مناسب دیگر (مانند حالت فن کویل) به فن
دستگاه هواساز فرمان خاموش و روشن داده می شود . سیستم کنترل لازم است به
گونه ای طراحی شود که ابتدا مجموعه ترموستات کانالی و شیر سه راهی عمل
نماید و سپس در مرحله بعد در صورت لزوم ترموستات اتاقی به بادزن دستگاه
دستور دهد .
دستگاههای هواساز که از ورق گالوانیزه ساخته می شوند ، با توجه به شرایط
مکانی و موقعیت نصب ممکن است قائم و یا افقی ساخته شوند . دستگاه هواساز به
صورت یک منطقه ای و یا چند منطقه ای طراحی و ساخته می شوند . در نوع یک
منطقه ای تمام بخش های ساختمان که تحت پوشش آن است با شرایط یکنواخت دما و
رطوبت هوادهی می شود و در نوع چند منطقه ای به کمک دمپرهای مخصوص امکان
هوادهی با دما و رطوبت های مختلف به مناطق متفاوت وجود دارد .
هواساز چیست
دستگاه هواساز نوعى وسیله تبادل حرارت مرکزى دو فصلى است که میتواند
عملیات تهویه مطبوع همچون رطوبت زنى، رطوبت گیرى، تصفیه، گرمادهى و
گرماگیرى را بر روى هوا انجام دهد. قسمت گرمایش و سرمایش این دستگاه از
طریق کویل می باشد در حالت گرمایش سیال عامل میتواند آب گرم و یا بخار باشد
و در حالت سرمایش سیال عامل آن آب سرد و یا انواع مبردها میباشد. انتقال
این گرما یا سرماى تولیدى در این دستگاه به طریقه اجبارى و از طریق فن
دستگاه صورت میگیرد. این سیستم براى مراکز بزرگ و آپارتمانها، بیمارستانها،
ادارات و… مناسب است و در مناطق مرطوب بهتر از فن کویل است زیرا سیستم فن
کویل داراى شبکه لوله کشى بوده و رطوبت محیط و زمین سبب پوسیدگى زودرس آن
میشود در حالى که کانال کشى در سیستم تهویه مطبوع سالهاى زیادى دوام مى
یابد.
دستگاه تهویه مرکزی (هواساز) از بخشهای اصلی فیلتر، فن، کویل های گرمایی و
سرمایی، رطوبت زن و تجهیزات کنترلی تشکیل می شود. کویل های گرمایی معمولا
با آب داغ، بخار و برق عمل می کنند. کویلهای سرمایی با آب و مبرد و یا
مستقیما با یک ماده مبرد کار می کنند. در حالت دوم کویل دستگاه
هواسازاواپراتور یک سیستم تبرید می باشد. با تنظیم های مختلف بخش های
گرمایی، سرمایی، رطوبت زن و غیره در مجموعه دستگاه هواسازمی توان سیستم های
مختلف تهویه مطبوع را برای پروژه های با شرایط متفاوت طراحی نمود. دستگاه
هواسازمعمولا با دو کانال؛ رفت و برگشت هوا به داخل ساختمان و به وسیله یک
کانال به هوای تازه خارج ارتباط دارد.
دستگاه هواسازبا تنظیم دما و رطوبت و همچنین تامین هوای تازه و فیلتر کردن
آن عمل تهویه مطبوع تابستانی و زمستانی را انجام می دهد. هوای برگشتی از
اتاقها با هوای تازه در محفظه اختلاط دستگاه، مخلوط شده و سپس از کویل های
سرمایی یا گرمایی و رطوبت زن (معمولا در زمستان) عبور می کند. سرعت عبور
هوا از کویل حدد ۵۰۰ فوت بر دقیقه است. فرآیند رطوبت زنی به وسیله پاشش آب
از افشانک ها یا شبکه بخار و فرآیند رطوبت گیری توسط کویل سرد انجام می
شود.
کنترل دما به دو صورت می تواند انجام شود : روش اول با استفاده از شیر سه
راه برقی یا موتوری که روی لوله رفت و برگشت کویل نصب شده و به وسیله
ترموستاتی که در کانال برگشت هوا به هواساز نصب می شود، عمل قطع و وصل و یا
کم و زیاد کردن جریان آب انجام می گیرد. در روش دوم به وسیله ترموستات نصب
شده در اتاق یا راهرو یا مکان مناسب دیگر (مانند حالت فن کویل) به فن
دستگاه هواساز فرمان خاموش و روشن داده می شود. سیستم کنترل لازم است به
گونه ای طراحی شود که ابتدا مجموعه ترموستات کانالی و شیر سه راهی عمل
نماید و سپس در مرحله بعد در صورت لزوم ترموستات اتاقی به بادزن دستگاه
دستور دهد.
در دستگاه های هواسازکه از ورق گالوانیزه ساخته می شوند، با توجه به شرایط
مکانی و موقعیت نصب ممکن است قائم و یا افقی ساخته شوند. دستگاه هواساز به
صورت یک منطقه ای و یا چند منطقه ای طراحی و ساخته می شوند. در نوع یک
منطقه ای تمام بخش های ساختمان که تحت پوشش آن است با شرایط یکنواخت دما و
رطوبت هوادهی می شود و در نوع چند منطقه ای به کمک دمپرهای مخصوص امکان
هوادهی با دما و رطوبت های مختلف به مناطق متفاوت وجود دارد.
هواساز
برای انتخاب دستگاه هواساز نیاز به اطلاعات زیر می باشد :
۱- بارهای سرمایی و گرمایی کلی ساختمان (اگر برای ساختمان بیش از یک
هواساز استفاده می شود باید سهم هر هواساز از بارهای سرمایی و گرمایی کلی
مشخص شود).
۲- حجم هوایی که در واحد زمان از هواساز عبور می کند.
۳- افت فشار استاتیکی طولانی ترین مسیر کانال یا هد استاتیکی فن
با اطلاعات فوق و مراجعه به کاتالوگ کارخانه سازنده مدل دستگاه و سپس
سایر مشخصات دستگاه مانند : نوع فیلترها، ظرفیت حرارتی کویل پیش گرم کن و
اینکه با بخار آب یا آب داغ گرم می شود ، ظرفیت رطوبت زن (اگر از نوع بخاری
است پوند در ساعت بخار و نیز فشار بخار که اغلب ۱۵ پاوند بر اینچ مربع
است)، قدرت موتور بادزن و غیره تعیین می شوند.
ساختار هواساز
معمولا دور تا دور هواساز را با فریم های فلزی و پانل های توپر با توجه
به پیکر بندی اجزای سیستم می سازند. بخش های داخلی از کانال های فلزی تک
لایه که با پانل توپر فلزی روکش شده، ساخته می شوند. فلزها در بدنه سیستم
جهت کارکرد طولانی مدت گالوانیزه می شوند. در واحد های فضای باز برای
جلوگیری از نفوذ آب از صفحات ضد آب در محل های اتصال استفاده می کنند.
هواساز های بزرگتر از قاب های فولادی مربعی با دو لایه روکش و پانل های
عایق ساخته می شوند.چنین طراحی افت حرارتی دستگاه و سر و صدا را نیز کم می
کند. این هواسازها گاهی تا چندین متر طول دارند و در کانال های دنبال هم
ساخته می شوند از این رو برای استحکام و مقاومت آنها از فولاد های ریلی در
زیر دستگاه استفاده می کنند.
اجزای هواساز
فیلتر
فیلترهای هوا همیشه در حال گرفتن غبار و گرد و خاک برای ارائه هوایی
تمیز در ساختمان ها کار می کنند. فیلتر ها در ابتدای دستگاه نصب می شوند تا
هر گونه آلوگی را در پایین دست جریان به خود جذب کند. فیلترها بسته به
میزان تصفیه هوا در امتداد هم تعبیه می شوند تا به ترتیب از ذرات درشت به
ریز هوا را تصفیه کنند. فیلتر های پانلی از لحاظ جاگزینی و نگه داری،
ارزانتر از فیلترهای کیسه ای هستند.
عمر کارکرد یک فیلتر با نظارت بر افت فشار جریان هوا ارزیابی می شود که
توسط یک فشار سنج یا یک سوییچ فشار متصل به سیستم کنترلی ساختمان آلارم می
دهد.(یعنی فیلتر کثیف شده و هوا را از خود عبور نمی دهد.) اگر فیلتر گرفتگی
داشته باشد، از آن جایی که فن مدام در حال کار است و هوا را می راند به
فیلتر فشار وارد می کند و باعث افتادن آن می شود در نتیجه هوای آلوده به
کانال ها راه پیدا می کند.
کویل های سرد و گرم
هواسازها برای تهیه هوا و رطوبت مناسب نیاز به تولید گرما و سرما دارند.
این شرایط با استفاده از مبدل های حرارتی داخل هواسازها تامین می شوند.
هوا را با عبور از روی این کویل ها گرم یا سرد می کنند، مبدل ها از آب داغ
یا بخار در گرمایش و آب سرد در سرمایش استفاده می کنند. جنس کویل ها از مس
یا فین آلومینیومی برای انتقال حرارت بهتر می باشند. در کویل سرد صفحاتی
برای تخلیه میعانات وجود دارد. آب داغ کویل ها توسط بویلر و آب سرد توسط
چیلر فراهم می شود. سنسورهای دما درجه حرارت کویل ها را نظارت می کنند. اگر
رطوبت مورد نیاز باشد کویل سرد بیش از حد خنک شده تا به نقطه شبنم رسیده و
تراکم اتفاق بیافتد. کویل های گرم بلافاصله بعد از کویل های سرد قرار دارد
تا هوا را بازگرمایش کند. و به دمای مطلوب برساند. این کار کاهش سطح
رطوبتی هوا را تامین می کند.
رطوبت زن
اغلب در آب و هوای سرد که در آن حرارت مداوم باعث خشکی هوا شده و ناراحت کننده است، کنترل رطوبت امری ضروری است.
رطوبت زن ها انواع مختلفی دارد.
تبخیری: هوای خشک به مخزن آب دمیده شده و آب را تبخیر می کند. میزان تبخیر با اسپری آب روی بافل های هوا می تواند بیشتر شود.
بخارساز: بخار یا آب داغ بویلر مستقیما به هوا دمیده شود و باعث افزایش رطوبت شود.
اسپری آب: آب توسط نازل به قطرات ریز تبدیل می شود و در هوا انتشار می یابد.
اولتراسونیک: سطح آب، در جریان عبور از دستگاه اولتراسونیک، تشکیل غباری از آب می دهد.
رطوبت رسانشی: الیاف خاصی را با آب تازه مرطوب می کنند و جریان هوا را از
روی آن عبور می دهند. این امر رطوبت را به سرعت بالا می برند.
دمنده
در هواسازها فن هایی وجود دارد که با الکتروموتور القایی به حرکت درآمده
تا هوا را جا به جا کند. فن ها ممکن است با دور ثابت یا متحرک گردش کنند
تا حجم هوای متغیری را وارد سیستم کند. سرعت جریان نیز توسط پره های ورودی
یا دمپر خروجی کنترل می شود. فن های چندتایی در واحد های بزرگ معمولا در
انتهای هواساز و ابتدای کانال هوا نصب می شوند تا هوا را در کانال بدمند.
تجهیزات کنترلی
کنترل بخش های مختلف از جمله: سرعت جریان هوا، دمای هوا، درجه حرارت
هوای مخلوط شده، رطوبت، کیفیت هوا امری ضروری است. کنترلر ممکن است یک
ترموستات ساده خاموش/ روشن یا سیستم پیچیده کنترل هوشمند ساختمانی باشد.
محفظه اختلاط
به منظور حفظ کیفیت هوای داخل ساختمان، هواسازها تا حدی اجازه ورود هوا
از خارج به داخل می دهند. در آب و هوای معتدل، مخلوط کردن مقدار مناسب هوای
خنک بیرون با هوای گرم برگشتی می تواند دمای مطلوب را فراهم کند. در محفظه
اختلاط دمپرهایی برای کنترل ورود هوای تازه و هوای برگشتی تعبیه شده.
لرزه گیر
فن ها در هواسازها لرزه های شدیدی ایجاد می کنند و سرو صدای لرزش را به
داخل ساختمان منتقل می کنند برای جلوگیری از این امر لرزه گیر ها را درست
قبل و بعد از هواساز با میان فن ها نصب می کنند.
نحوه کار هواساز
نخست فن (هواکش) هوا را به درون هواساز می‌مکد و آن را از راه دریچه‌ها و
دمپرها به محفظه فیلترها می‌رساند. در محفظه فیلترها، فیلترها به ترتیب
عملکرد و بازده پشت سر هم قرار می گیرند تا ذرات درشت از قبیل گرد و غبار،
میکروب‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها را جداسازی کنند پس از گذر هوا از فیلتر،
هوا مرطوب میشود. این هوای تمیز و مرطوب با توجه به نیاز، یا توسط
کویلهای سرمایش مرتبط با یک پکیج خنک‌کن و یا یک چیلر، سرد میشود و یا
توسط کویلهای مرتبط با یک بویلر یا المنت‌های حرارتی گرم میشود.
فرآییدهای داخل دستگاه هواساز
الف) گرم کردن هوا:
این فرآیند به وسیله کویل گرمایی آب داغ یا بخار انجام می شود. با توجه
به اینکه در این فرآیند مقدار رطوبت موجود در هوا تغییر نمی کند، در روی
منحنی رطوبی فرآیند با یک خط افقی (W ثابت) نشان داده می شود که در طول آن
رطوبت نسبی کاهش و حرارت محسوس افزایش پیدا می کنند. (به همین دلیل گفته می
شود بخاری یا شوفاژ هوا را خشک می کند.)
ب) سرد کردن هوا:
توسط کویل سرمایی که از داخل آن آب مبرد (تهیه شده در چیلر) یا آب نمک
(آب مبرد به اضافه نمک هایی مانند کلرور سدیم یا کلرورکلسیم که نقطه انجماد
آب را تا حدود ۱۰- درجه فارنهایت پایین می برند) و یا ماده مبرد (که در
این صورت کویل سرمایی دستگاه هواساز، اواپراتور یک چرخه تبرید است)، عبور
می کند. در روی منحنی رطوبی این فرآیند با یک خط افقی که به سمت چپ حرکت می
کند، نشان داده می شود. چنانچه فرآیند سرد کردن ادامه پیدا کند، در روی
منحنی رطوبی به محور اشباع می رسد و چون سرمایش بیشتر موجب تقطیر آب می
شود، در روی محور اشباع پایین می آید.
ج) رطوبت زدن:
این فرآیند به وسیله پاشش آب یا بخار به داخل جریان هوا انجام می شود.
در فرآیند پاشش آب حرارت محسوس کاهش و رطوبت نسبی افزایش پیدا می کند.
د) خشک کردن:
این فرآیند عکس فرآیند رطوبت زنی است و می تواند به وسیله کویل سرمایی
که دمای سطح آن پایین تر از دمای نقطه شبنم هوای عبوری می باشد، صورت می
گیرد یا اینکه هوا از روی املاح جاذب رطوبت مانند سیلیکات ها عبور داده
شود. در تهویه مطبوع معمولا رطوبت گیری هوا به وسیله کویل سرمایی انجام می
شود. در این فرآیند رطوبت نسبی هوا کاهش پیدا می کند.
انواع دستگاه هواساز
دستگاه هواساز با هوای یگانه
بخش های مختلف این دستگاه هواساز عبارتند از:
کویل پیش گرم کن
واحد رطوبت زن
کویل سرمایی و رطوبت گیر
کویل گرمایی
فن (بادزن)
کویل حرارتی کمکی (در صورت لزوم)
کویل برودتی کمکی (در صورت لزوم)
(SS,S): شرایط هوای رفت
(o) شرایط هوای خارج
(R ) شرایط هوای برگشت (شرایط هوای داخل ساختمان)
(RR) مسیر بای پاس
(D) تخلیه.
در سیستم هوای یگانه، هوای داخل ساختمان به وسیله کانال برگشت به دستگاه
هدایت می شود. مقداری از این هوا تخلیه و به همان میزان هوای تازه وارد
دستگاه شده و با هوای برگشت مخلوط می شود. در زمستان برای جلوگیری از یخ
زدگی دستگاه، هوای تازه پیش از مخلوط شدن با هوای برگشتی می تواند به وسیله
کویل پیش گرم کن گرم شود. در فصل زمستان واحد رطوبت زن، کویل گرمایی، فن و
احتمالا کویل گرمایی کمکی کار می کنند. در تابستان، کویل سرمایی و رطوبت
گیر، فن و احتمالا کویل سرمایی کمکی فعال می باشند. ممکن است در فصل
تابستان کویل گرمایی نیز فعال باشد. زیرا کویل سرمایی در شرایط بار جزئی
ساختمان (شرایطی که بار برودتی ساختمان بیشینه نباشد) در بعضی مواقع هوا را
بیش از حد مورد نیاز سرد نموده و بنابراین نیاز به گرمایش مجدد هوا باشد.
دستگاه هواساز با هوای دوگانه
در بعضی ساختمان ها ممکن است شرایط هوای مورد نیاز بخش های مختلف با هم
متفاوت باشد. به عنوان مثال، بخشی از ساختمان به حرارت و رطوبت و قسمت دیگر
به برودت و خشکی هوا نیاز داشته باشد. در این حالت تنها راه حل استفاده از
سیستم تهویه مطبوع با هوای دوگانه است. همچنین، در مواردی که نیاز به
کنترل دقیق شرایط هوای رفت باشد باید از این سیستم استفاده کرد. در شکل یک
دستگاه هواساز دو منطقه ای نشان داده شده است. همچنین بخش M نشان دهنده
محفظه مخلوط کننده و دمپرهای C برای کنترل مقدار جریان هوا استفاده می شود.
در سیستم هوای دوگانه، دستگاه هواساز از دو قسمت تشکیل می شود. در یک قسمت
رطوبت گیری و سرمایش و در قسمت دیگر رطوبت زنی و گرمایش هوا انجام می گیرد.
دو کانال هوای رفت دستگاه هواساز را به ساختمان متصل می کند. در یک کانال
هوای گرم و مرطوب و در کانال دیگر هوای سرد و خشک جریان دارد. برای هر اتاق
یا بخش ساختمان از این دو کانال انشعاب گرفته می شود و قبل از اتاق یا بخش
خاص، هوای دو انشعاب به نسبت مناسب که به وسیله دمپر و دریچه کنترل میزان
هوا تنظیم می شود، مخلوط شده وارد اتاق می شوند. بدین ترتیب، هوای رفت به
داخل اتاق ها می تواند برای هر شرایطی که لازم باشد، تنظیم شود. در صورتی
که یک اتاق فقط به هوای سرد و یا فقط به هوای گرم نیاز داشته باشد، انشعاب
مربوط به هوای دیگر مسدود می گردد.
چگونه یک هواساز خوب انتخاب کنیم
۱- بارهای سرمایی و گرمایی کلی ساختمان (اگر برای ساختمان بیش از یک
هواساز استفاده می شود باید سهم هر هواساز از بارهای سرمایی و گرمایی کلی
مشخص شود).
۲- حجم هوایی که در واحد زمان از هواساز عبور می کند
۳- افت فشار استاتیکی طولانی ترین مسیر کانال یا هد استاتیکی فن
با اطلاعات فوق و مراجعه به کاتالوگ کارخانه سازنده مدل دستگاه و سپس سایر
مشخصات دستگاه مانند : نوع فیلترها ، ظرفیت حرارتی کویل پیش گرم کن و اینکه
با بخار آب یا آب داغ گرم می شود ، ظرفیت حرارتی کویل گرم کننده و اینکه
با بخار یا آب داغ گرم می شود ، ظرفیت رطوبت زن (اگر از نوع بخاری است پوند
در ساعت بخار و نیز فشار بخار که اغلب ۱۵ پاوند بر اینچ مربع است) ، قدرت
موتور بادزن و غیره تعیین می شوند .
هواساز هوشمند
دستگاه تهویه مرکزى (هواساز) از بخش هاى اصلى فیلتر، فن، کویل هاى
گرمایى و سرمایى، رطوبت زن و تجهیزات کنترلى تشکیل مى شود. کویل هاى گرمایى
معمولا با آب داغ، بخار و برق عمل مى کنند. کویل هاى سرمایى با آب مبرد و
یا مستقیما با یک ماده مبرد کار مى کنند. در حالت دوم کویل دستگاه هواساز
اواپراتور یک سیستم تبرید مى باشد. با تنظیم هاى مختلف بخش هاى گرمایى،
سرمایى، رطوبت زن و غیره در مجموعه دستگاه هواسازمى توان سیستم هاى مختلف
داخل ساختمان و به وسیله یک کانال به هواى تازه خارج ارتباط دارد تهویه
مطبوع را براى پروژه هاى با شرایط متفاوت طراحى نمود.
هواساز
با هوشمند سازی هواساز ها هر هواساز یک منطقه از ساختمان را تحت پوشش
خود دارد و یکی از وظایف آن پیش سرمایی و یا پیش گرمایش هوای تزریقی به
مناطق مختلف فضاهایی است که این مناطق از سیستم فن کویل استفاده می کنند و
بعضی از مناطق به صورت مستقیم از هوای هواسازتغذیه می شوند و وظیفه دیگر آن
تامین هوای تازه برای فضاهای داخلی ساختمان است که این در قسمت Mixer
هواساز میسر است که در این قسمت هماهنگی دمپرهای ورودی هوای تازه و هوای
برگشته را می طلبد. که در این رابطه سیستم BMS با جمع آوری اطلاعات دمائی،
رطوبتی و مقدار CO2 فضاها بهترین توازن را بین دمپرهای ورودی و خروجی به
وجود می آورد که باعث استفاده بهینه از هوای برگشتی فضاها نیز می گردد.
فن تزریق هوا در هواساز ها:
درون هر هواساز فن تعبیه شده است که عمل دهش و یا مکش هوا را به عهده
دارد. در سیستم کنترل هوشمند هواساز، کنترل عملکرد فن بسیار حیاتی است که
می توان اطلاعات مورد نیاز را با استفاده از سنسورهای فشار هوا و نیز
سیگنال های الکتریکی تابلو های برق به سیستم BMS گزارش داد.
Ι – سنسور Differential Pressure: جهت نشان دادن فعالیت فن به سیستم به صورت اندازه گیری اختلاف فشار ورودی و خروجی به فن می باشد.
П – تابلو برق
status – نشان دهنده وجود برق در دوسر ورودی برق فن
Trip-نشان دهنده جهش ناگهانی ولتاژ
Start/Stop – اعمال دستور خاموش و یا روشن شدن فن هواساز
نحوه کنترل دما در هواساز ها:
هواساز دارای یک مبدل حرارتی است که نقش انتقال حرارت از سیال مایع سرد و
یا گرم به سیال گذرا (هوا) را بر عهده دارد که می توان بصورت مستقیم DX و
یا غیر مستقیم باشد که در هر صورت می توان با تعبیه یک شیر سه راهه به
همراه یک شیر برقی قابل کنترل توسط BMS به ذخیره انرژی و کارکرد بهینه دست
پیدا کرد. باز و بسته شدن شیر عملگر (Actuator) بستگی به دمای منطقه های
تحت پوشش هواساز دارد که توسط برنامه ریزی سیستم BMS اینکار صورت می گیرد.
هواساز
دمپرهای تزریق هوا:
در حالت کنترل سیستم به شیوه HVAC, VAV جهت کنترل دبی هوای تزریقی و
دمای مطلوب محیط دمپرها نقش حیاتی دارند، این دمپرها کارایی گوناگونی
دارند، به عنوان مثال در زمان آتش سوزی کلیه دمپرها بسته می شوند تا اکسیژن
به مناطق آتش سوزی نرسد. در زمان بسته بودن کلیه دمپرها، جهت آسیب نرسیدن
به موتور هواساز ، سیستم BMS موتور را خاموش می کند. در سیستم تهویه مطبوع
توسط سیستم هواساز می توان بر روی zone های ورودی (هوای تازه و هوای
برگشتی) و zone خروجی از هواساز، سنسور های رطوبت، دما و حتی CO قرار داد
تا بتوان از محیط های مختلف اطلاعات مفیدی جهت کنترل کیفی محیط بدست آورد.
هواساز
سنسورهای ضد یخ زدگی Freezing Detector:
در شرایط سرد محیط، وجود سنسور یخ زدگی بر روی کویل ها ضروری است به این
صورت که در هنگام پایین تر رفتن دما از نقطه مشخص سیستم BMS، فرمان های
لازم را جهت جلوگیری از یخ زدگی کویل صادر می کند.
